دلایل عدم موفقیت برنامه TDR در طرح های توسعه شهری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شهرسازی، مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بویین زهرا، ایران

2 دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) ، قزوین، ایران

چکیده

رشد و توسعه فضایی بی رویه و بی برنامه شهرها در بیشتر مناطق جهان از بین رفتن زمین های کشاورزی و طبیعی را بدنبال داشته است. انتقال حق توسعه (TDR) یکی از رویکردها و سیاست های کاربری اراضی است که برای جلوگیری از تخریب زمینهای کشاورزی، زمینهای با ارزش طبیعی مثل جنگل و کاربریهای با ارزش تاریخی در کشورهای اروپای غربی و آمریکا بوجود آمد و در طی دهه های اخیر در کشورهای مختلف دنیا مطرح گردید. این رویکرد به دنبال این است که در نقاطی که بایستی حفاظت شوند، توسعه را کاهش یا حذف کند و در عوض میل به افزایش توسعه برای مناطقی که خواستار رشد هستند، را تقویت کند. مفهوم (TDR) در ایران از دهه 80 شمسی مطرح گردید و تحقیقات متعددی در این زمینه به انجام رسید و همچنین در برخی از طرح های توسعه شهری مطرح گردید ولی تاکنون به مرحله اجرایی نرسیده است. در این تحقیق هدف بررسی موانع اجرایی و دلایل عدم موفقیت این رویکرد در طرح های توسعه شهری در ایران می باشد. روش های مورد استفاده در این تحقیق نیز روش دلفی و تحلیل سلسله مراتبی(AHP) می باشد. نتایج بدست آمده از این تحقیق بیانگر این می باشد که مهمترین و اثرگذارترین معیار طبق نظر متخصصان و کارشناسان معیار اقتصادی است و از نظر آن‌ها این معیار نسبت به سایر معیارها اثر بیشتری بر میزان تحقق پذیری برنامه‌های انتقال حق توسعه دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reasons for the incompetence of Transfer of Development Rights (TDR) program in Iran's urban development plans

نویسندگان [English]

  • Akbar Mohammadi 1
  • Bahram Aminzadeh Goharrizi 2
  • Nazanin Hoseinpour 3
1 Assistant Professor, Department of Architecture and Urban Planning, Buein Zahra Technical University, Buein Zahra, Iran
2 Associate Professor. Department of Architecture and Urban Development, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
3 MSc student in Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Development, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

The unplanned growth and development of cities in most regions of the world has led to the destruction of agricultural and natural lands. Transfer of Development Right (TDR) is one of the land use approaches and policies that prevent the destruction of agricultural lands, valuable natural lands such as forests and historically valuable land uses in the countries of Western Europe and America. During the last decades TDR approach raised in the other countries of the world. This approach seeks to reduce or eliminate development in places that should be protected, and instead encourages the willingness to increase development to areas that demand growth. The concept of TDR is proposed in Iran since the 1980s and several researches and urban development plans carried out in this field but has never been used practically. In this research, the aim is to investigate implementation obstacles and the reasons for the failure of this approach in urban development plans in Iran. The methods used in this research are Delphi and Analysis Hierarchy (AHP). The results obtained from this research indicates that economic factors are the most important and effective factors and this criterion has a greater effect than other factors on the realization of TDR programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transfer of Development Right (TDR)
  • Analysis Hierarchy process
  • Evaluation

مراجع

  1. اسفندی، سعید و گلبخش، عباس (1399). گزارش نشست تخصصی برنامه انتقال حق توسعه در شهر تهران. مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، مدیریت مطالعات و برنامه‌ریزی شهرسازی و معماری.
  2. داداش‌پور، هاشم و محسن‌زاده، سینا (1391). امکان‌سنجی استفاده از الگوی انتقال حقوق توسعه برای حفاظت از اراضی کشاورزی شهر بابلسر. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره ۱۲، شماره 25، ص 7-29.
  3. رفیعیان، مجتبی؛ سعیدی رضوانی، نوید و محصصیان، زهره (1396). استفاده از مدل ارزیابی اقتصادی بازارمحور جهت حفاظت از باغات سنتی شهر قزوین با استفاده از رویکرد انتقال حق توسعه (TDR). معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، دوره 10، شماره 21، ص 309-321.
  4. عزیزی، محمد مهدی و شهاب، سینا (1391). کاربرد انتقال حقوق توسعه (TDR) به‌عنوان سازوکار تحقق‌پذیری طرح‌های توسعه شهری (نمونه موردی: شهر کاشان).فصلنامه مطالعات شهری، دوره 1، شماره 4، ص 41-54.
  5. فارسی فراشبندی، حمیدرضا؛ آزاده، سیدرضا و ملکیان بهابادی، مجتبی (1396). امکان‌سنجی اجرای روش انتقال حق توسعه جهت تامین زمین خدمات شهری در شهر شیراز. فصلنامه مطالعات شهری، دوره 6، شماره 22، ص 3-14.
  6. مظفری پور، نجمه و سلطان، سمانه (1393). مدیریت کارآمد زمین شهری با نگرش سیستمی به روش انتقال حق توسعه (TDR) با تکیه بر تجارب جهانی. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، دوره 6، شماره 20، ص 15-33.
  7. معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان (1397). برنامه­ریزی با بازار انتقال حق توسعه (TDR). گاهنامه رصد، شماره 43.
  8. ندایی طوسی، سحر؛ کاظمیان، غلامرضا و حردانی، بهاره (1399). علل و موانع نهادی تبدیل رویکرد انتقال حقوق توسعه (TDR) به سیاست توسعة شهری با تأکید بر مورد‌پژوهی (مطالعه موردی: منطقه 9 شهرداری اصفهان). فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، دوره 7، شماره 2، ص 11-32.
  9. هاشمی، سیدرضا (1394). مجموعه مقالات توسعه شهری (موضوع ویژه: حقوق مالکیت و توسعه شهری). کمیته پژوهش توسعه شهری، تهران: انتشارات هامون.
  10. Danner, J. (1997). TDR- Great idea but questionable value. The Appraisal Journal, 65 (2).
  11. Henig, J. (1989). Privatization in the United States: Theory and Practice. Political Science Quarterly, 104 (4), 649-670.
  12. Jenks, M. & Burgess, R. (2000). Compact Cities: Sustainable Urban Form for Developing Countries. New York: Spon Press.
  13. Johnston, R. & Madison, M. (1997). From Landmarks to Landscapes: a review of current practices in the transfer development rights. Journal of the American Planning Association, 63 (3), 365-379.
  14. Kaplowitz, M., Machemer, P. & Pruetz, R. (2008). Planners’ experiences in managing growth using transferable development rights (TDR) in the United States. Land Use Policy, 25 (3), 378-387.
  15. Maleki, G. (2005). Designing  the  Transfer  of Property Rights for the Implementation of Urban Development Projects in Iran. A sample project of  the  new  detailed  plan  of  Isfahan  Region  Saravand Consulting Engineers.
  16. Micelli, E. (2002). Development Rights Markets to Manage Urban Plans In Italy. Urban Studied, 39 (1).
  17. Pruetz, R. (2003). Beyond Takings and Givings, Saving Natural Areas, Farmland, and Historic Landmarks with Transfer Development Rights and Density Transfer Charges. Merina Del Rey, CA: Arje Press.
  18. Pruetz, R. (1997). Saved by Development: Preserving Environmental Areas, Farmland and Historic Landmark with Transfer of Development Rights. Burbank, CA: Arje Press.
  19. Reid, S.K. (2007). Estimating the Impact on Agencies and Users of Transferable Development Rights Programs: An Empirical Study of the Lake Tahoe System. University pf Nevada, Reno.
  20. Sanyal, B. & Mukhija, V. (2001). Institutional Pluralism and Housing Delivery: A Case of Unforeseen Conflicts in Mumbai. World Development, 29 (12).
  21. Sinclair, I. (2002). Preserving Rural Land in Australia. Rapi National Congress.
  22. Taintor,   (2001).  Transfer  of Development  Rights.  South  County  Watersheds  Technical  Planning Assistance Project.
اندیشه راهبردی شهرسازی
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
پاییز و زمستان 1401
آذر 1401
صفحه 68-78

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار